1963 – ik was toen 11 jaar – zat ik voor het laatst in de biechtstoel van de Goede Raad Kerk in Beverwijk om aan de dienstdoende kapelaan mijn zonden op te biechten. Op deze leeftijd heb je heel wat ernstige zaken op je kerfstok en zo niet dan bedacht ik er wel een handvol, want zondevrij dat werd in die tijd niet geaccepteerd. Goede Katholieken zijn er trouwens heel creatief in, dat hoort er bij; wij zijn niet zo steil als Protestanten. Als penitentie zal ik van hem, afhankelijk van de zwaarte van mijn dossier – zo’n twee Weesgegroetjes en drie of vier Onze Vaders (de Onze Vaders waren uiteraard belangrijker dan de Weesgegroetjes voor Maria) hebben moeten bidden, waarna ik voorlopig weer gezuiverd door het leven kon. Een van de zondes die ik nooit opgebiecht heb, wegens te zwaar, een soort doodzonde, was, dat ik na afloop van de mis in de kerkbanken altijd speurde naar achtergebleven dubbeltjes en kwartjes van de collecte. Als je vooraan zat was de opbrengst groter! De nadagen van het Rijke Roomse Leven, mijn jeugdjaren in de Parochie van de Goede Raad Kerk in Beverwijk (officieel de R.K. Parochie Onze Lieve Vrouw van Goede Raad) in de volksmond “de Klompenkerk” genaamd. De beatmis – wat een uitvinding – luidde de ondergang in.
De naam Klompenkerk is ontstaan omdat het gebouw in 1915 door architect Kropholler midden in de tuinderijen van Wijk aan Duin/Beverwijk is neergezet en de parochianen de H.Mis dus op hun klompen bijwoonden. De concurrerende parochie van St.Agatha, aan de Breestraat, die van de middenstand, keek nogal neer op het klompenvolk.
Vanmiddag (23 december 2018, al weer een tijdje terug dus) was ik dus na zoveel jaar weer eens in de inmiddels in verval geraakte kerk om de presentatie van het boek “Lang leve de Klompenkerk” bij te wonen. Het leek me ook een goede gelegenheid om in de nog aanwezige biechtstoel – hij stond er nog – dezelfde van 1963! een aha erlebnis – mijn nog openstaande zonden van de laatste 55 jaar op te biechten. Het aantal zondige akkefietjes loopt in een halve eeuw aardig op en naarmate de jaren voortschrijden worden ze eigenlijk steeds zwaarder weet ik uit ervaring! Daar kun je op mijn leeftijd niet lichtzinnig mee om gaan. Ik zal verder over aard en inhoud niet uitweiden, daarboven weten ze er alles van. De kapelaan, achter het gaasraampje – is inmiddels allang vertrokken en dus kon ik zonder penitentie weg. De geest is er nog; het zit wel goed met de absolutie denk ik. Overigens – dat weet ik van mijn moeder – er konden bij volwassenen zware zaken door dat luikje gaan.
In het vanmiddag gepresenteerde boek wordt de 103-jarige geschiedenis van gebouw en parochie uit de doeken gedaan, waaronder de heroische strijd van de allerlaatste groep parochianen tegen de hoogste instanties in de R.K. Kerk, n.l. het Bisdom Haarlem en het Vaticaan, die het gebouw liever vandaag dan morgen wilde laten slopen. Niet voor niets werd door een van sprekers opgemerkt dat het Bisdom maar niet begreep dat daar waar overal in Nederland de kerkgangers niet de kerk in te zijn krijgen ze juist in die Klompenkerk in Beverwijk er niet uit waren te krijgen! De bekende producent, regisseur en cineast Roy Dames, (bekend van o.a. Foute Vrienden – 2011 en Willems Kantine – 2006), net als ik ook opgegroeid in deze parochie, is bezig met een film over wat zich de laatste decennia hier heeft afgespeeld!
Het kerkgebouw is in mijn beleving bonkig, donker, grof, lomp en zwaar, helemaal in de stijl van Kropholler. Mij bekoort het niet. Maar dat zal ook komen omdat ik niets op had met religie en de catechismus en in de mis mijn tijd uitzat. De preken, het Latijn en de liturgie begreep ik niet. Boeiend vond ik daarentegen de geschilderde kruiswegstaties, met daarop zwaar bewapende Romeinse soldaten en Pontius Pilatus – de 5e praefectus civitatum van Judea – en de imposante gemetselde bogen en dakconstructie. De personages op de wolkenpartijen boven op de bogen aangebracht in de jaren 50 vond ik dan weer smakeloos houterig en lelijk geschilderd. Kortom, ik keek tijdens de mis vaak naar boven en dat kwam goed uit. Daar gebeurde het tenslotte allemaal.
Het boek wilde ik graag hebben, om aan mijn moeder kado te doen, en misschien zou ik nog wat oude kennissen tegen het lijf lopen, dus vanmiddag: op naar de kerk, die weer eens als vanouds redelijk gevuld bleek te zijn! Veel leden van het Historisch Genootschap en natuurlijk de harde kern van de allerlaatste klompenkerkers die zich verenigd hebben in het koor “De Canthorij” . En, zoals alleen bij rechtgeaarde katholieken kan: er was gluhwein!
De foto’s geven een verslagje van een leegstaand rijksmonument. Het is alsof er een beeldenstorm heeft plaatsgevonden. De Kruiswegstaties en kostbare doopvont zijn inmiddels in gebruik in Litouwen. In strijd met de monumentenstatus versjacherd door het Bisdom Haarlem. Men leze het boek over de intriges van het Bisdom en middenstandersparochie van St. Agatha. Het gebouw is in 2018 aangekocht door de plaatselijke projectontwikkelaar Nelis (ook een familie van klompenkerkers), geweldig. Het krijgt een nieuwe bestemming, al is nog geheim wat het wordt. Waarschijnlijk appartementen, maar een adventure-gebouw met klim- en abseilmogelijkheden kan ik me ook voorstellen. Het boek, en hopelijk binnenkort ook de film, kon nu door de overname voltooid worden. Vanmiddag heb ik het boek aan mijn moeder gegeven die er in 1924 gedoopt is en er haar hele leven heeft gekerkt en gezongen bij de rouwtjes en trouwtjes. Ze was er blij mee. Lang leve de Klompenkerk!
